Historia – Gniewkowo. Jak i kiedy powstało Gniewkowo?
Gmina Gniewkowo ma fascynującą historię sięgającą wczesnego średniowiecza. Znaleziska archeologiczne wskazują na istnienie osady już w tamtych czasach, a w dokumentach pisanych pierwsze wzmianki o miejscowości Gniewkowo pojawiły się w 1185 roku.
Rozkwit i Przywileje Miejskie
W XII wieku, po podziale Księstwa Inowrocławskiego, gród w Gniewkowie zaczął nabierać znaczenia. Książę Siemomysł nadał mu prawa miejskie między 1268 a 1287 rokiem, czyniąc go ważnym ośrodkiem w regionie. W XIII i XIV wieku miasto pełniło funkcję stolicy samodzielnego księstwa, które później zostało włączone do województwa inowrocławskiego i Ziemi Dobrzyńskiej.
Historia Księstwa Gniewkowskiego
Władysław Biały, który w około 1350 roku został księciem gniewkowskim, odegrał aktywną rolę w polityce polskiej za czasów Ludwika Węgierskiego. Jednak w 1376 roku książę sprzedał swoje państewko polskiemu królowi, stając się benedyktyńskim mnichem. Wspomnienie o księciu zachowało się w postaci gotyckiego nagrobka, znajdującego się w Dijon we Francji.
Okres Pruski i Współczesność
W latach 1772-1920 Gniewkowo należało do Prus, a w 1879 roku zmieniono nazwę miejscowości na zgermanizowaną – Argenau. Mimo niewielkich rozmiarów, miasto odgrywało ważną rolę na szlaku handlowym do Torunia, jednak rozwój został zahamowany przez wojny ze Szwedami.
Zabytki i Wartości Kulturowe
Głównym zabytkiem Gniewkowa jest kościół farny z XIV wieku, pod wezwaniem świętych Mikołaja Biskupa i Konstancji. Kościół został przebudowany w XVIII wieku, zachowując swoje gotyckie elementy. Wnętrze zdobią dekoracje barokowe i rokokowe, a znajdujący się w nim krucyfiks jest związany z relikwiami Jana Bosco, założyciela Salezjanów.
Miasto zachowało dawny układ urbanistyczny z prostokątnym rynkiem pośrodku, na którym wśród eklektycznej zabudowy znajduje się XVIII-wieczna kamienica. W Gniewkowie przetrwała również neoromańska synagoga, która obecnie pełni funkcję hali sportowej.
Zobacz także:
